Haarlemerpoort 1615 - 1837

<- Derde Haarlemmerpoort                                                                           Vijfde Haarlemmerpoort ->

De poort

 

De gevel aan de buitenzijde is van blauwe  Arduinsteen, kunstig uitgehouwen , aan weerszijde staan twee kolommen, die middels een stenen band aan elkaar zijn gehecht gekoppeld, zoals goed te zien is op de tekening uit . De hoogte was 24 voeten en onder de boog 19 voeten. Boven de ingang het nieuwe stadswapen, een schild met drie kruizen en de keizerlijke kroon, met aan weerszijde een leeuw, twee leeuwen lagen op het frontispice.

De gevel aan het Haarlemmerplein was van witte kunststeen, op de ronde kolommen waren banden geplaatst voor voldoende sterkte.

Vanaf het Haarlemmerplein gezien  valt het torentje van de poort op, de toren vertoond gelijkenis met de Munttoren, alleen de toplantaarn was bescheidener, en bevatte dan ook geen klokkenspel. De toren beschikte wel overeen uurwerk en een uur klok , over de hoogte van de toren is niets bekend.

De hoogte van de gevel was 31 voeten en van de ingang 19,5 voeten., daarboven in het fries was de stadszegel afgebeeld, voorgesteld door het koggeschip. Aan weerszijde  zaten de wachtkamers voor de soldaten en de woning voor de poortwachter.

De binnen- en buitenpoort waren  niet in elkaars verlengde gebouwd, in de poort zat daarom een bocht, zodat men aan het ene einde staand het andere einde niet kon zien. (zie het tabblad "bouwtekeningen")

Over de Buitensingel lag een lange stenen brug met aan weerszijde ijzeren leuningen, de brug rustte op zes verwulfde bogen, waartussen twee ophaalbruggen, deze stonden eveneens niet recht achter elkaar, aan een zijde van de bruggen was in het midden een wachthuis geplaatst voor soldaten. Aan het begin  van de brug was een hardstenen buitenpoort geplaatst.

In 1837 is besloten tot het slopen van de poort omdat deze door de bouwwijze met de verspringende in- en uitgang moeilijk te passeren is voor het verkeer. Zijn rol in de verdediging van de stad, is dan allang uitgespeeld, deze is dan allang overgenomen door de verdedigingswerken verder buiten de stad. 

  

Poort 4 1631  Haarlemmerpoort uit Architectura moderna nr 28 SAA

Het ontwerp van de Haarlemmerpoort van Hendrick de Keijzer, zoals dat staat Architectura moderna, plaat nr 28, stadsarchief Amsterdam.

Poort 4 tekening platte grond poort RCE

Platte grond van de Haarlemmerpoort van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Datum vervaardiging en maker onbekend.

Poort 4  tekening platte grond poort SAA

De platte grond van de poort, opgemeten door de stadsarchitect Abraham van der Hart in 1811 om het te kunnen uitbreiden. Stadsarchief Amsterdam

Poort 4 1813 tekening platte grond poort Hart SAA

Verbouwtekening van Abraham van der Hart uit 1813, Stadsarchief Amsterdam

Hebt u aanvullingen of wilt u meedoen?

Als u opmerkingen of aanvullingen hebt op de tekst hierboven, wilt u dan ook het huisnummer erbij vermelden.

Uw e-mail adres wordt alleen maar gebruikt om eventueel op uw opmerkingen te reageren.

 

Foto's of andere informatie vande  panden kun u ook zenden naar info@amsterdamsegrachtenhuizen.info.