Van Nieuw Werkhuis naar Dr. Sarphatihuis

De eerste 25 jaar zijn er allerlei verschillende dingen gebeurd in het Nieuwe Werkhuis. Eerst wonen en werken er arme mensen en zitten er gestraften gevangen. Maar rond 1797 zitten er Franse troepen, die er hun gevangenen en zieke militairen in onderbrengen. Dat is in de Franse tijd, met koning Lodewijk Napoleon en die wil in 1809 van het gebouw een Paleis voor de Kunsten maken, maar dat is niet doorgegaan. Tot ongeveer 1870 blijft het gebouw een werkhuis voor bedelaars, armen en dieven. In die tijd wordt het huis omgedoopt tot Stedelijk Armenhuis. Oude mensen die ongeneeslijk ziek zijn kunnen daar verzorgd worden. Ook de zogenaamde ‘idioten’ worden er opgenomen. In 1933 besluit de gemeente Amsterdam het huis tot een Verzorgingstehuis voor Ouden van Dagen te maken. Maar het blijft verplicht om te werken tijdens het verblijf in het huis. In drukke tijden kunnen er wel 1000 mensen in het verzorgingstehuis verblijven.

In 1952 wordt het huis verbouwd tot een echt bejaardentehuis en in 1957 wordt het verplichte werken afgeschaft. Bij de verbouwing wordt er ook centrale verwarming aangelegd. In de jaren ’70 van de twintigste eeuw wordt het opnieuw grootschalig verbouwd. Aan het eind van die verbouwing wordt de nieuwe naam van het Nieuwe Werkhuis `Dokter Sarphatihuis´. Het gebouw is vernoemd naar Samuel Sarphati. Deze arts uit Amsterdam leefde aan het begin van de negentiende eeuw. Hij heeft veel betekend voor de sociale en economische ontwikkeling van Amsterdam. Hij zette zich in voor verbetering van woonomstandigheden en voeding. Ook bedacht hij een systeem voor het ophalen van het vuilnis. Omdat hij zo belangrijk was geweest voor de ontwikkeling van Amsterdam, besloot in 1978 de gemeente dit bejaardentehuis naar hem te vernoemen.

Een van de meest bekende bewoners van het Dr. Sarphatihuis is Ramses Shaffy geweest, hij bracht er zijn laatste jaren door.