Herengracht 434

Herengracht 434

Gebouwd           1717
Architect             Onbekend
Opdrachtgever    Mattheus Christoffers
Monument         Rijksmonument

 

In 1664 koopt brouwer Caspar Heytsick [ca. 1620-1689] stadserf 39 in park B. Het erf is 180 voet lang, aan de voorkant 20,25 voet en aan de achterkant 48,75 voet breed. Heytstick laat er in 1668 een pand (met 'Het Slot van Sparenburg' in de gevel) bouwen. Na het overlijden van de weduwe van Heytsick in 1710 wisselt 434 een aantal keer van eigenaar, totdat een Zweedse koopman het pand in 1717 koopt.

Deze Mattheus Christoffers [1671- 1719] laat het pand helemaal renoveren. Het pand krijgt – in de traditie van Dortsman - een zandstenen gevel met geblokte hoeklisenen. Zoals u hieronder kunt zien wordt bovenop de gevel een halfcirkelvormige lijstachtige top gezet die met beeldhouwwerk is gevuld. In de tuin verschijnt een tuinhuis met een erkervormig middenstuk, bovenop stonden vazen en borstbeelden. Na de renovatie betrekken Christoffers en zijn echtgenote, Anna Catharina Graswinckel (een dochter van Engelbert Graswinckel van 282), 434.

In  1849 koopt een commissionair in effecten Gerrit Wendelaar, oprichter van de firma F. & G. Wendelaar, het pand voor ƒ 25.000. Twaalf jaar later erft zijn zoon, Fokke Eelke Wendelaar [1805-1866] 434, en gaat er samen met zijn vrouw, Wijntje Nachenius [1807- 1882] en vier kinderen wonen. Wijntje verkreeg het huis in 1867 en liet het in 1869 verbouwen. Na haar overlijden erfden haar drie dochters Johanna Benjemina [1843 - 1927], Wilhelmina Laura [1845 - 1933] en Johanna Elisabeth Wendelaar 434. De 'Dames Wendelaar' blijven in het pand wonen.

Na het overlijden van de langstlevende zuster kocht de NV Hollandsche Bank voor Zuid-Amerika – later bekend als  'Hollandsche Bank Unie NV' (HBU) - in 1933 het pand voor ƒ 50.000 en nam het in gebruik. De HBU was ook de eigenaar van de panden op nummer 436 en 438. In 1954 – '55 is het pand bijna helemaal gesloopt. Alleen de gevel, zonder stoep en ingang, wordt herbouwd.