Dam Nieuwe Kerk

<- Paleis          Panorama         Dam 8 - 10 ->

Oprichting Nieuwe Kerk

Amsterdams bekendste en zonder twijfel drukst bezochte kerk staat in het hart van de stad, naast het Koninklijk Paleis op de Dam. Wie de kerk voor het eerst bezoekt, zal zich wellicht verbazen over de naam van dit eeuwenoude gebouw: De Nieuwe Kerk. De naam dateert uit de vijftiende eeuw en diende in de volksmond ter onderscheiding van 'de Oude Kerk'. De stad breidde zich in rap tempo uit en de kerk aan de 'oude zijde' van het Damrak kan de groeiende stroom kerkgangers niet meer aan. De bouw van een tweede parochiekerk aan de 'nieuwe zijde' van de stad wordt een noodzaak. Een voorname burger, Willem Eggert, schenkt in 1380 zijn boomgaard als bouwgrond en er is daarna gestart met de bouw. Als in 1408 het nieuwe godshuis 'wegens zware overbelasting van de zielszorg van de bestaande kerk...'  bisschoppelijke goedkeuring krijgt, hoewel de Nieuwe Kerk dan waarschijnlijk al eerder in dat jaar in gebruik genomen is. In het begin is de kerk alleen aan Onze Lieve Vrouwe gewijd, maar later, in 1409 wordt ook de kerk ook geweid aan de Heilige Catharina. In 1417 wordt Willem Eggert, de bouwheer van de kerk, begraven in de voor hem gebouwde Eggertkapel.

 

Balthasar Florisz. van Berckenrode-Nieuwe Kerk  1625

Balthasar Florisz. van Berckenrode-Nieuwe Kerk 1625

St. Catharina of Nieuwe Kerk, Amsterdam rond 1613, Claes Jansz Visscher

St. Catharina of Nieuwe Kerk, Amsterdam rond 1613, Claes Jansz Visscher, van Museum Boijmans Van Beuningen

Nieuwe Kerk brand in 1645 door Egbert Lievensz van der Poel

Nieuwe Kerk brand in 1645 door Egbert Lievensz van der Poel

Zoals gebruikelijk bij middeleeuwse kerkenbouw verloop de bouw van de Nieuwe Kerk in verschillende bouwfasen. Het koor en het dwarsschip zijn in de eerste fase gerealiseerd. Tijdens stadsbranden in 1421 en 1452 loop de bouw vertraging op, maar het gebouw zelf wordt nauwelijks beschadigd door de branden. Eerst worden in de tweede helft van de vijftiende eeuw de zijbeuken verhoogd, waarna ook de middenbeuk wordt verhoogd voor meer licht in de kerk. . Eén van de laatste delen van de kerk die werd voltooid is de noordelijke dwarsarm uit 1530-1540, die stijlelementen uit de Renaissance vertoont. Er worden ook een aantal kapellen toegevoegd. En tussen 1538 en 1544 wordt het noordertransept verhoogd tot dezelfde hoogte als het zuidertransept.

Bij de alteratie In 1578, wordt ook Nieuwe Kerk wordt bezocht door beeldenstormers. Er blijft dan weinig over van het oorspronkelijke rijke katholieke interieur. 

 

Hebt u aanvullingen of meedoen?

Als u opmerkingen of aanvullingen hebt op de tekst hierboven, of mee wilt helpen met het aanvullen van de site, kun u deze hieronder vermelden. Uw e-mail adres wordt alleen maar gebruikt om eventueel op uw opmerkingen te reageren. Foto's kun u ook zenden naar info@amsterdamsegrachtenhuizen.info.