De detailfoto's van het plafond zijn van voor de restauratie.

Ook deze foto's zijn van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Het verwijderde plafond

In september 2003 vond in het Spiegelkwartier de opmerkelijke expositie plaats van een uit Keizersgracht 412 verwijderd plafond. 

Het plafond van Keizersgracht 412 is een, op een verlaagd houten plafond aangebrachte beschildering. Het gaat om een plafondschildering van circa 8 bij 5 m² op elf eikenhouten panelen. De schilderingen zijn ‘in situ’ geschilderd: er is sprake van een zogenaamde baard, een afbreekrandje waaraan je kunt zien dat ter plaatse een grondering is aangebracht en dus ook dat het aldaar is geschilderd.

Op het verlaagde plafond zijn schijnbalken met rozetten geschilderd. De mythologische voorstellingen daartussen tonen diverse goden en godinnen. Enkele goden zijn aan hun attributen te herkennen, zoals Jupiter, Apollo, Minerva, Mars, Venus en Neptunus. Op het centrale stuk is Apollo te zien op een door twee paarden voortgetrokken triomfwagen.

De restaurator Milko den Leeuw schrijft de schilderingen toe aan Hermannus Collenius (1650-1723)

Als u zijn naam aanklkt krijgt u een flashfilmpje te zien van werk van hem in Borg Nienoord in Leek - Midwolde.

Toen Collenius 22 jaar oud was, werd hij uitgenodigd als deskundige om een uitspraak te doen over een Italiaans schilderij. Op jonge leeftijd had hij dus al een zekere reputatie verworven en mogelijk heeft hij toen ook al in Amsterdam gewerkt. Gezien de overeenkomst van deze beschilderingen met andere werken van Collenius, is het aannemelijk dat hij dit plafond circa 1675 heeft gemaakt.

Het plafondstuk is vermoedelijk in 1995 uit het pand verwijderd. Hans Tulleners heeft het plafond in 1984 nog ter plaatse gezien. Een latere eigenaar heeft geprobeerd het beschilderde plafond terug te vinden, maar mogelijk is het dan al in handen van de antiquair die het stuk voor zo’n € 30.000 heeft gekocht en het heeft laten restaureren en in 2003 exposeerde om het te verkopen.

Twee stukken van het plafond staan in 2013 vermeld in een veilingcatalogus van Van Ham Kunstauktionen. Het is dus in delen uiteen gevallen.

Bron : Binnenstad 218, oktober 2006, Walther Schoonenberg

De foto's hieronder zijn van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, gemaakt in 1989 door .A.J. van der Wal.